Zaaien en oogsten van gewassen én kennis

Nederland behoort tot de wereldtop als het gaat om het ontwikkelen van nieuwe plantenrassen die beter bestand zijn tegen ziekten en plagen, die robuust zijn in tijden van onvoorspelbare en veranderende weerpatronen en die voedsel- en siergewassen van hoge kwaliteit produceren. Er vindt veel onderzoek plaats naar bijvoorbeeld de ontwikkeling van nieuwe gewassen. Hoe zorg je ervoor dat die kennis ook bij de mkb’er terecht komt?

Miljarden mensen eten letterlijk groenten en aardappelen die hun oorsprong hebben in ons land; veel sportvelden en parken zijn bedekt met Nederlands gras en winkels over de hele wereld worden beleverd met bloemen en planten uit Nederland: ons land is een hotspot op het gebied van  plantenveredeling en plantenwetenschappen. Het is dan ook niet vreemd dat er in Nederland veel onderzoek plaatsvindt naar de veredeling van gewassen via bijvoorbeeld de ontwikkeling van nieuwe technologieën en het ontdekken van genen en hun functies.

De resultaten van dit publiek-private onderzoek komen eerst beschikbaar voor de bedrijven die deelnemen aan de projecten. Daarna zijn de resultaten ook beschikbaar voor het grote publiek en worden gepubliceerd in internationale wetenschappelijke tijdschriften. Maar veel van deze kennis komt niet terecht bij de mkb-veredelingsbedrijven.

Nieuwe kennis

Er zijn zo’n tweehonderd professionele veredelingsbedrijven in Nederland waarvan circa 90% tot het mkb behoort. Deze mkb’ers participeren vergeleken met het grootbedrijf veel minder in het publiek-private onderzoek en maken daardoor weinig of geen gebruik van de ontwikkelde kennis. Om deze bedrijven te stimuleren ook aan de slag te gaan met deze nieuwe kennis, is brancheorganisatie Plantum met Wageningen University & Research (WUR) gestart met het Kennis op Maat-project Sowing Seeds of Knowledge. Dit project moet een brug slaan tussen nieuwe kennis uit het publiek-private onderzoek op het gebied van plantenveredeling én het mkb in de plantenveredeling en de weefsel- en opkweekbedrijven.

Prioriteitenlijstje

Monique Van Vegchel is beleidsadviseur onderzoeksbeleid bij Plantum. “We hebben samen met Wageningen een lijst opgesteld van afgerond onderzoek dat interessant kan zijn voor het mkb. Deze lijst hebben we aan onze leden voorgelegd en daar is een prioriteitenlijstje uitgerold met onderwerpen als resistentieveredeling, moleculaire merkers, nieuwe veredelingstechnieken en het opzetten van publiek-private onderzoeksprojecten. Daarna zijn we met de WUR  gaan kijken welke bestaande kennis er past bij die onderwerpen.”

De volgende stap was het organiseren van activiteiten voor mkb’ers rondom die thema’s. Zo is er een workshop literatuur zoeken georganiseerd waar mkb’ers zijn bijgepraat over welke onderzoek-databases er zijn en hoe je daar slim in kan zoeken. Een andere workshop ging over Quantitative Trait Locus Mapping , een techniek waarmee in kaart gebracht kan worden waar kwantitatieve genen liggen op het DNA. Die informatie is volgens Monique zeer waardevol voor een efficiënter veredelingsproces.  “Er wordt veel onderzoek gedaan op modelgewassen. Grote bedrijven kunnen dit vaak beter vertalen naar hun eigen gewas dan een kleiner bedrijf. Via deze workshop hebben we mkb’ers hebben bijgepraat over de QTL’s: wat zijn het en wat kun je ermee?”

Topsectorenbeleid

Een andere activiteit was het organiseren van een netwerkbijeenkomst waar mkb’ers en onderzoekers elkaar konden ontmoeten. Maar die moest vanwege corona online plaatsvinden. “Daarin hebben we de deelnemers bijgepraat over het topsectorenbeleid: hoe werkt het, hoe dien je een onderzoeksvoorstel in, hoe vorm je een consortium etc. Maar dat netwerken is online toch lastig. Daarom willen we in het najaar nog zo’n een bijeenkomst organiseren, maar dan fysiek!”
Op het wensenlijstje staat volgens Monique nog om de kennis die uit de workshops komt, ook breder beschikbaar te stellen zodat het bijvoorbeeld gebruikt kan worden als naslagmiddel of in het groene onderwijs.

Praktische kennis

Peter Cox van het rozenveredelingsbedrijf Pheno Geno Roses B.V. is enthousiast over het project omdat het hem praktische kennis oplevert over hoe hij resultaten uit onderzoek ook kan gebruiken bij zijn eigen veredeling. “Het levert ons nieuwe ideeën op door te kijken naar vergelijkbare onderzoeken bij een ander gewas. We zijn als team ook weer artikelen gaan lezen in wetenschappelijke tijdschriften: elke vier weken bespreken we er een. Zo hebben we ons pas verdiept in een roadmap voor rozenonderzoek in het genoomtijdperk. Dit Kennis op Maat-project is echt nodig om bestaande kennis verder te brengen en wordt gewaardeerd door iedereen die er mee in aanraking komt.”

Projectpartners
Het project wordt uitgevoerd door Wageningen University & Research en Plantum. Het project wordt begeleid door een stuurgroep waarin zeven mkb-bedrijven zitting hebben.