Energiecrisis versnelt ontwikkeling groene waterstof voor de glastuinbouw

De huidige energiecrisis, met hoge gas-en elektriciteitsprijzen, zet de glastuinbouwsector aan het denken hoe ze versneld van het aardgas af kunnen gaan. Geothermie is een zeer belangrijk spoor voor verduurzaming naast elektrificatie, biomassa en lokale restwarmte.

“De inzet van waterstof voor de glastuinbouw leek lange tijd een mogelijk alternatief voor de langere termijn, maar door de huidige situatie kan die termijn wellicht worden verkort”, zo reageert Adri Bom-Lemstra, voorzitter van Glastuinbouw Nederland en Greenports Nederland.

Zij reageert op het recent verschenen position paper’ van energie-experts BlueTerra over de mogelijkheden van waterstof voor de glastuinbouw: Waterstof voor de Nederlandse glastuinbouw. Dit document is opgesteld op initiatief van Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U) met als doel de tuinbouw letterlijk positie in te laten nemen richting beleid en deel te laten nemen aan pilots rond waterstof in de praktijk.

“Wij dachten al dat waterstof niet gezien moest worden als grootschalige vervanger van aardgas, maar wilden uitgezocht hebben of het een aanvulling kan zijn op de bestaande verduurzamingsroutes. En dat blijkt zo te zijn,” aldus Michiel Roelse, operationeel directeur van Topsector T&U. “Waterstof kan bijdragen in de behoefte van de glastuinbouw aan flexibiliteit in energiedragers, betrouwbaarheid en mogelijk ook de betaalbaarheid. De prijs en beschikbare volumes zijn belangrijk bij het bepalen van de toekomstige mogelijkheden.”

Interessante aanvulling

Om te komen tot een indicatie van de impact van waterstof voor de glastuinbouw zijn twee opties toegevoegd aan de bestaande mogelijkheden. Ten eerste de optie van waterstof in piekvoorzieningen. Indien deze prijstechnisch interessant wordt, kan waterstof hier een flink aandeel in nemen. Ten tweede wordt gekeken naar een scenario waarbij de helft van de huidige WKK’s (Warmte Kracht Koppeling) wordt omgezet naar waterstof. Ook deze route kan een significante bijdrage leveren aan de energievoorziening van de glastuinbouw.

“Duidelijk moet zijn dat waterstof een interessante aanvulling kan zijn op de duurzame energievoorzieningen waar de glastuinbouw al langer mee bezig is. Door een slimme combinatie en uitwisseling van energie kan de glastuinbouw sneller minder afhankelijk worden van fossiele brandstoffen. Daarom willen we als sector nadrukkelijk worden betrokken bij initiatieven op gebied van waterstof”, benadrukt Adri Bom-Lemstra.

Werken aan verduurzaming

De tuinbouwsector is goed voor circa 10% van de totale Nederlandse gasvraag en ongeveer 7% van de elektriciteitsvraag. Om toekomstbestendig te zijn, werkt de sector al lang aan het reduceren van de eigen energiebehoefte en het efficiënter maken van het energiegebruik. Sinds 1990 is door ingebruikneming van warmtekrachtcentrales de energie-efficiëntie met 56% verbeterd en is het energieverbruik met 22% afgenomen.

De glastuinbouwsector werkt zelf hard aan verduurzaming, met name binnen het programma Kas Als Energiebron dat als sinds 2002 actief is. Glastuinbouwbedrijven zijn uitermate innovatief en daardoor al lange tijd toonaangevend in de wereld. Voorbeelden daarvan zijn het gebruik van bio-energie, zonlicht en geothermie. De sector is niet bang om te experimenteren met technologische oplossingen en heeft haar eigen subsidies om innovatie op de bedrijven te faciliteren.

Versnelling

Echter, met het wegvallen van gas als belangrijkste energiebron staat de sector voor een enorme uitdaging. Een uitdaging die uitsluitend samen met anderen kan worden aangegaan. De ontwikkeling van groene waterstof moet daar zeker in worden meegenomen. “Elke versnelling in die ontwikkeling kan de sector nadrukkelijk helpen in haar voortdurende streven naar verduurzaming”, zo stelt Adri Bom-Lemstra.